Hasan Baba Türbesi / AMASYA –Amasya –Ezinepazar Beldesi

Türbenin Yeri: Hasan Baba Türbesi, Amasya İli merkez ilçesi Amasya’ya bağlı Ezinepazar Kasabasına 3km uzaklıktaki bir tepenin yamacındadır.

Hasan Baba Kimdir: Hasan Baba’nın kim olduğu konusunda herhangi bir bilgi yoktur. Kesin bir bilgi olmamasına rağmen ya Halit Baba’nın ya da Şeyhsadi Köyünde medfun bulunan Şeyh Sadi’nin kardeşi olduğu rivayet edilir.   

Türbenin Durumu: Türbe yaşlı pelit ağaçlarının arasında kalmış bir mezardır. Türbe aynı zamanda mesire yeri olarak kullanılmaktadır. Mezarın yanında bir su kuyusu bulunmaktadır.  

Ziyaret Nedeni: Türbe yağmur duası için ve askere gidenler sağlık temennisi amacıyla ziyaret eder. Askerden sağ salim dönen gençler türbeye gelip kurban adağını yerine getirirler.

Yağmur duası uygulaması bu bölgede ilginç yapıldığından Sayın Rahime Özdoğan’ın tezinden bu bölümü olduğu gibi aktaracağım. Yararlandığım değerli çalışması için teşekkür ederim.

Yağmur duası ritüeli, kuraklık zamanlarında bu adak yerinde icrâ edilmektedir. Hasan Baba’ya yağmur duasına çıkmadan bir gün önce halburun içine dişi bir kurbağa koyulup, kasabanın bütün evleri gezilerek yiyecek toplanır. Bu işlemi kadın ve çocuklar yapmaktadırlar. Erkekler, yetmiş bin küçük taş toplayıp bu taşlara tek tek Kur’an-ı Kerim sureleri okumaktadırlar. Yağmur duasına çıkıldığı gün kadınlar, sabah namazını “Ebe Kayası” adı verilen adak yerinde kılarlar.

Yağmur duası, erkekler önde, kadınlar arkada olacak şekilde kasabanın içinden yapılan toplu yürüyüşle başlar. Kadınlar elbiselerini ters giymektedirler. Hasan Baba adak yerinde yağmur yağdırmaya yönelik dualar yapıldıktan sonra, kurban kesilir. İmam ve köyün ileri gelenlerinden birkaç kişi arabalarla, köy sınırlarını dua ederek dolaşırlar. Okunan yetmiş bin taş, adak yerinin yanındaki kuyuya bir çuval içinde bırakılır. Aşırı yağan yağmurlardan sonra kuyu içindeki çuval kuyudan alınmaktadır. Yağmur duası etkinliklerine katılan kadınlar, kendi aralarında değişik ritüeller icrâ etmektedirler. Ağlayarak, bağırarak dua etme, köyün en çok çocuk sahibi olan kadınını ıslatmak gibi ritüeller Ezinepazar yağmur duası geleneklerinde uygulanmaktadır.

Kaynakça: Abdülhalim Durma –Evliyalar Şehri Amasya -2003 / Rahime Özdoğan –Amasya’da Adak Yerleri İle İlgili Halk Anlatıları -2006.

Taylan Köken