10 Temmuz 2011 Pazar

Hacı Efendi Türbesi / ADIYAMAN -Merkez -Stadyum Yanı

Hacı Efendi Türbesinin Yeri: Adıyaman ili merkezinde bulunan stadyumun hemen yanında türbesi vardır.

Hacı Efendi Kimdir: Akçalı Hacı Efendi olarak da isimlendirilen Hacı Efendi’nin asıl adı Mehmet Sadi Bilgiç olup Akçalı köyünde doğup, oradan Kahta'ya ve son olarak Adıyaman'a geçerek burada vefat etmiştir. Adıyaman, Malatya ve Şanlıurfa'da saygı duyulan, ziyaret edilen, keramet sahibi bir velidir. Dini ilimleri ve modern bilimleri birleştirerek etrafına ışık tutmuş, yardımseverliği, örnek kişiliği, hurafelerden uzak yaşamı ile herkesin saygı ve sevgisini kazanmıştır.
Halid-i Bağdadi'nin yolundadır.    
Akrabaları Kahta, Adıyaman ve Şanlıurfa'da yaşamaktadır.

Ziyaret Nedeni: Türbeyi ziyaret edenler çeşitli dileklerinin kabul olması için dilek dilerler. Adak da bulunmazlar.

Menkıbeler: 1-) Adıyaman’dan Kore Savaşına katılanlar, Hacı Efendi’nin de savaşa katıldığını görmüşlerdir.

2-) Ticaret yapan iki ortak arasında problem çıkar ve sonuca varmak için Hacı Efendi’ye giderler. Sorunu anlatırlar. Hacı Efendi ortaklardan birine döner, “Eğer haksızlık yapıyorsan, iki gözün kör olsun mu?” diye sorar. Ortak “Olsun” der demez, iki gözü birden kör olur ve başlar yalvarmaya. Hacı Efendi “Eğer hakkından vazgeçersen, gözlerin tekrar görür” der ve ortak hakkından vazgeçince gözleri tekrar açılır.

3-) Sağlığında kendisini ziyarete gelen birçok kişiye şifa dağıttığı söylenmektedir. Cenazesine kuşların bile iştirak ettiği rivayet edilmektedir. Cenazesinde çekilen hiçbir fotoğraf çıkmamıştır. 


4-) Kahta’da Kadir Baba adında evliyadan bir zat yaşarmış. Ocağına fakirden bir kişi gelmiş ve çoluk çocuğu için ekmek istemiş. Kadir Baba’da fakiri Hacı Efendiye yollamış ve “Benim selamımı söyle sana üç çuval un versin” demiş. Fakir Hacı Efendi’yi bulmuş ve ondan bir çuval un istemiş. Bunun üzerine Hacı Efendi “Sen yalan söylüyorsun! İyice düşün, Kadir Baba benden üç çuval istemedi mi?” der. Fakir Hacı Efendi’nin büyük bir zat olduğunu anlar.   

Kaynakça: Ayşe Özcamus / Adıyaman Merkez ve Çevrelerindeki Adak Yerleri ve Uygulamaları / 2007

Taylan Köken

19 yorum:

  1. hakkında bilgi isterseniz bulabilirsiniz sevgili kardeşim,ailesinin tamamı neredeyse adıyamanda,bütün bölgeden özellikle urfadan yoğun ziyaretcileri gelmektedir.akçalı da yaşamamıştır,sadece yazlık olarak kullandığı bir yerdir.

    YanıtlaSil
  2. Öncelikle değerli ilginiz için teşekkür ederim. Kaynakçamda da belirttiğim gibi, Sayın Ayşe Özcamus'un tezinden yararlandım. Hacı Efendi hakkında başka bilgilerinizi benimle paylaşırsanız seve seve yayınlarım. Örneğin gerçek adı nedir, nerede yaşamıştır, niçin ziyaret edilir, türbesinin durumu nasıldır gibi bilgileri verebilirseniz hemen yayınlarım... Saygılarımla...

    YanıtlaSil
  3. Akçalı Hacı Efendi Adıyaman Kahta'nın tanınmış büyük şahsiyetlerindendir. Adıyaman ve Şanlıurfa'da sevilen ve saygı duyulan bir büyüğümüzdür. Yaşantısı hakkındaki bilgiler Akçalı köyünden Kahta'ya daha sonra Adıyaman'a yerleştiği hakkındadır. Zamanın eğitim kurumlarında okumuş, kendisini hem maddi hem de manevi olarak yetiştirmiştir. Herkese yardım eden birisi olarak tanınmıştır. Dini ilimler ve modern ilimleri birleştiren bir anlayışla çevresindekilere ışık tutmuştur. Sağlam ve gerçekçi bir din anlayışı ile fikirlerini söylemiştir. İslamiyeti davranışlarında yaşamış ve örnek olmuş birisidir. Peygamberimizin (s.a.v) sünnetine son derece uygun yaşamıştır. Hurafelere karşı oluşu ile tanınmıştır. Müceddidiye ( Halid-i Bağdadi'nin tarikatı) mensuptur. Bildiklerini yaşamaya özen göstermiştir. Halka ve çevresindekilere de bunu telkin etmiştir. Adıyaman, Malatya
    ve Şanlıurfa da tanınan, bilinen ve sevilen bir tasavvuf ehlidir. Akrabaları Kahta, Adıyaman ve Şanlıurfa'da yaşamaktadırlar.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. İlginiz için teşekkür ederim. Gecikme için de özür dilerim. Sonuçta bana vermiş olduğunuz bilgilere göre maddeyi yenilemiş ve daha düzgün bir halde yayınlamış olduk. Saygılarımla.

      Sil
  4. Sevgili kardeşim ilk mesajı yazan bendim,bilgi istemişsiniz memnuniyetle tüm bildiklerimi yazıyorum.Hacı Efendi (Mehmet Sadi Bilgiç) Adıyamanın köklü ailelerinden Hocazadeler diğer adıyla Küçük Mehmet Efendigil adıyla bilinen aileye mensuptur.(doğum yılını su an unuttum,elimdeki belgelere bakacağım)ölüm yıl yanılmıyorsam 1954).Babasının dedesi olan Küçük Mehmet Efendi Adıyaman'ın gelmiş geçmiş en büyük evliyalarındandır.Küçük yaşta Şam'a (Bağdat ta olabilir)gidip Mevlana Halidi Bağdadi hzlerinin müridi olmuş daha sonra Mevlana Halid hz.leri mana yoluyla ailesinin kendisini özlediğini anlayıp,sen memleketine dön,bundan sonra da buraya gelmene gerek yok urfada halifem Muhammed Hartavizade hz.lerinin yanına gidersin buyurmuşlardır.Birçok kerametleri vardır.Kendisinden sonra halifeliği oğlu Sait Hoca Hz.leri devam ettirmiş olup o da evliyaullahtan keramet ehli bir zattır..ondan kız kardeşi Emine hanıma geçmiştir halifelik..daha sonra Sait Hoca.Hz.lerinin oğlu Hacı Hüseyin efendi alim bir zat(evliyaullahtan) yeğeni Hacı efendiyi 40 günde halvetle kemalata erişmesine vesile olmuştur..Yani 40 gün gibi bir sürede ALLAH (c.c)ı bulmuştur.Türbeleri adıyamanda stadyumun bitişiğindedir,zamanın belediye başkanı eskiden adıyamanın mezarlığı olan bu alanı taşımıştır,sıra bu zatların türbesinin bulunduğu yere gelince,cok büyük aksiliklrle karsılasılınca,bir de belediye reisi rüyasında uyarılınca,burayı bu zatların ailesine türbe yapılması için vakfetmiş,diğer tüm mezarları kaldırmısıtr.(Aynı zamanda Hacı Abuzer baba hz.lerinin türbesinde de benzer olay vaki olmuştur)Tabi bu olay Hacı efendi vefatından önceki bir olaydır(yanılıyor da olabilirim).Geçimini müzeinlik ve hocalıkla temin etmiştir,kerametleri çok fazladır.Kore Harbine mamen iştirak ettiği adıyamandan giden askerlerce görülmüştür.Mesela ticaret yapan iki ortaktan birinin hakslık yapıp inkar etmesi sonucu ,diğeri Hacı efendiye gidelim o ne derse öyle olsun demesi üzerine Hacı efendi hz.lerine giderler,mübarek haksızlık yapan zata eğer yalan söylüyorsan iki gözün kör olsun mu deyince olsun die mukabele etmesi sunucu hemen o an adam kör olmuştur,bunun üzerine Hacı efendinin eline yapışan adam düzelmek için yalvarınca h,hakkını vereceksen olur demiştir o da kabul edince,gözleri eskisi gibi olmuştur.Bir gün bir köyde yağmur duasına çıkılacaktır ,Hacı efendi bir adamı işaret edip sen uzaklaş deyince adam iki büklüm uzaklaşmıştır,daha sonra adam o gün boy abdestsiz olduğunu söylemiş.ve daha nice kerametler,doktorların ümidi kestiği bazı hastaların rüyada Hacı efendinin kendilerini tedavi etmesiyle şifa bulduklarını söyledikleri de vaki olmuştur...yazları kahtanın akçalı köyünde kalmıştır kışları adıyamanda genel olarak..adıyamanda urfada ve bölgenin diğer ilerinde müritlerinin çokluğu ve kerametleriyle çok büyük şöhreti vardır..Cenazesinde yteryerinden oynamış,kuşların bile iştirak ettiği söylenir.Cenazesi kabre konurken o zamanın en iyi fotoğraf makinasıyla fotoğrafını almak isteyen bir fotoğrafcı,fotoğramını alamadığını,fotoğrafların mucize bir şekilde çıkmadığını görmüştür,bir de son dönemlerinde rahatsızlığı sebebiyle antebe dokktora götürülmesi olayı vardır,doktor röntgen istemiş,ben vermem demiş efendi hazretleri,nasıl vermesin alırım deyince röntgende bir kac denemden sonra doktor pes etmiş,ricayla alabilmiştir görüntüyü...şimdilik bunlar aklıma geldi,:)başka bilgi isterseniz memnuniyetle veririm,,selametle..(bir de köken olarak Arap Mirdesi aşiretine dayanır soyu,kuvvetli kanaate görede Hz.Ali efendimizin ağabeyi Hz.Akile dayanıyor.Akçalı köyü Mirdesi aşiretinin bu bölgedeki yurdu oması hasebiyle atalarından kendisine intikal emiştir.O sebebpten yazları olara da kaldığı söylenir.)

    YanıtlaSil
  5. Vermiş olduğunuz değerli bilgiler için tekrar teşekkür ederim. Keşke değerli yorumunuzun ardına isminizi de eklemiş olsaydınız, bu değersiz çalışmamızı okuyanlar da sizin kim olduğunuz hakkında bilgi sahibi olurlardı. Şu anda tamamen Afyon üzerine yoğunlaştım. İlerleyen bir zamanda vermiş olduğunuz bu değerli bilgileri göre Hoca Efendi maddesini baştan yazacağım. Şimdilik ilgili kişiler, sizin yorumunuza göre değerlendireceklerdir... Saygı ve sevgilerimle...

    YanıtlaSil
  6. Hacı Efendi ile ilgili verilen bazı bilgiler yanlıştır... Torunlarından biri

    YanıtlaSil
  7. Merhaba, 26 Mayıs tarihinde Hoca Efendi hakkında detaylı bir yorum ve düzeltme geldi. Bu yoruma veya maddemize ilave etmek istediğiniz bir bilgi varsa bana gönderebilirseniz sevinirim. Yorumlarda belirttiğim gibi şu an tamamen Afyon evliyalarına yoğunlaşmış durumdayım. Vereceğiniz ilave bilgilerle Hoca Efendi maddesini yeni baştan yazacağım ve yayınlayacağım, Saygı ve sevgilerimle...

    YanıtlaSil
  8. ewet aynen hacı efendi hakkında verılen bazı bılgıler yanlıştır torunlarından bırıyım ama bazı arkadaşlar yanlış bılgıler paylaşıyorrrr

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Samsatlı sofi abuzer in torunuyum banada bilgi atarsaniz sevinirim. Mail evrenhakan@yahoo.com

      Sil
  9. Merhaba, 6 Ekim 2012 tarihinde yapmış olduğum cevaba şunu ekleyebilirim. Doğru bilgileri taylankoken@hotmail.com e-posta adresine gönderebilirseniz maddeyi seve seve değiştiririm. Hata olacaktır, ama kasıt yoktur. Bizim derdimiz ülkemizin değerlerinin bilinmesini sağlamaktır. Saygı ve sevgilerimle.

    YanıtlaSil
  10. Akçalılı Hacı Efendi (k.s.)'nin hayatı Akçalı-der.com isimli internet sitemizde yayınlanmıştır. sadece otuz sayfasını burada yayınladık. İnşaALLAH 2014 yılında 350 küsür sayfalık kitabımız da baskıya geçecektir kitabımızın ismi;
    "ADIYAMAN YILDIZLARI ve AKÇALILI HACI EFENDİ (K.S.)"
    nesebi, hayatı, halifeleri ve kerametleri'ni içermektedir.
    [Hüseyin ÇULHA] -Yazıkarakuyu köyü imam-hatibi / BESNİ

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. okumak ısterız kıtaplarınızı huseyın bey kardesım

      Sil
  11. Akçalılı Hacı Efendi (k.s.)'nin hayatını "Akcalı-der.com" isimli internet sitemizden okuyabilirsiniz. Burada 30 sayfa olarak yayınlanmıştır. 300 küsür sayfalık kitabımız ise 2014 yılında baskıya geçecektir inşaALLAH. kitabın ismi;
    "ADIYAMAN YILDIZLARI ve AKÇALILI HACI EFENDİ (K.S.)"
    Nesebi, hayatı, halifeleri ve kerametleri'ni içermektedir.
    ayrıca kitapta Adıyaman ve çevresindeki gelmiş geçmiş velileri de anlatmaktayız. Yazıkarakuyu köyü Camii imam-hatibi Besni/ ADIYAMAN

    YanıtlaSil
  12. Hüseyin Bey, değerli kitabınızı çıktığı zaman satın almak isterim. Bu çalışmaların diğer evliyalarımız için de yapılması dileğiyle, saygı ve sevgilerimle.

    YanıtlaSil
  13. İki torunu da MIT Mus. Yrdc. sıdır........

    YanıtlaSil
  14. bazı arkadaşlarımız yanlış bılgı paylasıyor lutfen kafadan yazmayın ben kahtada oturuyom ve öz torunuyom

    YanıtlaSil
  15. bılgı almak ıstıyen varsada türbedeki bekçıye gıtsın öz ve öz akrabamızdır

    YanıtlaSil