Hacı Baba Türbesi / ANTALYA / ELMALI – Küçüksöğle Mahallesi

Türbenin Yeri: Hacı Baba Türbesi, Antalya İli, Elmalı İlçesi, Küçüksöğle (Köyü) Mahallesinin güneyinde, Kızlar Sivrisinin eteğindedir.

Hacı Baba Türbesi

Hacı Baba Kimdir: Hacı Babanın kim olduğu konusunda herhangi bir bilgi yoktur. 

Türbenin Durumu: Türbe yığma taştan, düz çatılı, dikdörtgen planlı inşa edilmiştir. Özensiz bir türbedir.  

Kaynak: www.panoramio.com ( Sayın Mustafa Akgül Beye resim için teşekkür ederim.)

Taylan Köken 

Çoban İsa / ANTALYA / ELMALI – Çobanisa Mahallesi

Türbenin Yeri: Çoban İsa Türbesi, Antalya İli, Elmalı İlçesi, Çobanisa (Köyü) Mahallesindedir.

Çoban İsa Kimdir: Çobanisa Köyüne adını veren, geçimini çobanlıkla sağlayan ermiş bir veli olarak anılmaktadır. Abdal Musa hazretlerinin bölgeye yayılmış olan öğrencilerinden biridir. Hakkında başka herhangi bir bilgi yoktur. 

Türbenin Durumu: Türbenin durumu hakkında herhangi bir bilgimiz yoktur.

Kaynak: www.nedir.antoloji.com

Taylan Köken 

Sultan Kadın Yatırı / ANTALYA / ALANYA – Geyik Dağı

Türbenin Yeri: Sultan Kadın Türbesi, Antalya İli, Alanya İlçesi sınırında, Sultan Pınarı yanında, Geyik Dağındaki yayladadır.

Sultan Kadın Kimdir: Bir kış günü atıyla dağa çıkan Sultan Kadın burada mahsur kalır. Mahsur kalınca kanatlanıp uçmuş ve Geyik Dağının tepesindeki delikte kaybolmuştur. Köylüler bu deliğe girdiğini ise delik ağzında buldukları Sultan Kadına ait elbise parçasından anlamışlardır. Sonra burayı ziyaret yeri yapmışlardır.

Sultan Kadın ziyaretinin Anadolu’muzda Türklerin dağa bağlı inanç sitemiyle oluşmuş bir ziyaret yeri olduğunu düşünmekteyiz.      

Türbenin Durumu: Türbe veya mezar yoktur. Yatırın yeri bir taş yığınından ibarettir ve yanında 40-50 cm.lik bir delik bulunmaktadır.   

Ziyaret Nedeni: Sultan Kadın Yatırı ancak yaz aylarında çevredeki Yörükler tarafından ziyaret edilmektedir. Bu yüksek noktaya çıkmayı başaran ziyaretçiler yatır yanında iki rekat namaz kılıp, dileklerini dilerler. Buraya Konya’dan bile gelenler olur, genellikle çocuğu olmayanlar veya erkek çocuk isteyenler tarafından ziyaret edilmektedir. İsteği olanlar kurban adarlar. Yatırda şu niyaz okunmaktadır: “Dolandım geldim ocağına, bir evlat ver kucağıma.”

Kaynak: Metin Türktaş –Alanya ve Köylerindeki Türbe Yatır ve Adak Yerleri -1997

Taylan Köken 

Sitti Zeynep Türbesi / ANTALYA / ALANYA – Kaleyolu Caddesi

Türbenin Yeri: Sitti Zeynep Türbesi, Antalya İli, Alanya İlçesi, Kaleyolu Caddesinin başındadır.

Sitti Zeynep Kimdir: Sitti Zeynep bölgeye Horasan’dan gelmiş olduğuna inanılan yedi evliyadan biri olarak kabul edilmektedir. Bu evliya kadın olduğundan sadece kadınlar tarafından ziyaret edilmektedir.

Sitti Zeynep Türbesi

Türbenin Durumu: Türbe iki bölümden oluşur. Birinci bölüm ibadet yeri düzenlenmiş olup girişi yola bakmaktadır. Diğer bölümde türbe odası yer alır ve demir parmaklıkla diğer odadan ayrılmıştır.

Ziyaret Nedeni: Sitti Zeynep Türbesi her türlü şikayet ve değişik dilekler için ziyaret edilmektedir. Genellikle kadınlar Çarşamba günü ziyaret ederler. Kocası içki müptelası olan kadınlar, evinde huzursuzluk yaşayan kadınlar, bu illetlerden kurtulmak için türbeyi ziyaret eder. Türbeyi ziyaret edenler burada namaz kılar, Kuran okur. Gelenlerin bazıları dışarıda mum adağında bulunur.

Menkıbeler: 1-) Sitti Zeynep türbesinin kapısı daima açıktır. Birkaç kez geceleri kapısı kilitlenmiş ama sabah geldiklerinde kapısının kilidi kırılmış olarak bulmuşlar. Bu yüzden türbe kapısı açık bırakılmaktadır.

Kaynak: Metin Türktaş –Alanya ve Köylerindeki Türbe Yatır ve Adak Yerleri -1997

Taylan Köken 

Musa Dede Türbesi / ANTALYA / ALANYA – Sugözü Mahallesi

Türbenin Yeri: Musa Dede Türbesi, Antalya İli, Alanya İlçesi, Sugözü Mahallesindedir.

Musa Dede Kimdir: Pelit Evliyası olarak da anılan Musa Dede hakkında yeterinde bilgi yoktur. Musa Dede’nin Horasan’dan bölgeye gelen yedi dervişten biri olduğu söylenmektedir. Pelit Evliyası adını türbe etrafından bulunan ağaçlardan almaktadır. 

Türbenin Durumu: Türbe iki bölümden oluşur. Birinci bölüm ibadet yeri ve adak hediyelerinin toplandığı oda, ikinci bölüm ise türbe bölümüdür. Türbe içinde Musa Dede sandukası ve küçük bir çocuğa ait bir sanduka bulunmaktadır. Türbenin herhangi bir mimari özelliği yoktur. Türbe kapalıdır ve türbedar tarafından açılmaktadır.

Ziyaret Nedeni: Musa Dede her türlü rahatsızlık için ve dilek için ziyaret edilmektedir. Dileği olan bayanlar tavuk, erkekler ise horoz keserler. Ayrıca büyük baş hayvan da kesilmektedir. Türbe dışında mum adağı da yakılmaktadır.

Menkıbeler: 1-) Musa Dede hakkında anlatılan bir menkıbeye Sayın Metin Türktaş’ın değerli araştırmasından buraya aynen aktarmayı uygun gördük.

"Kıbrıs Savaşı'nın olduğu günlerdeydi (1974), bir gün Evliyanın üzerindeki sarığı yıkamıştım. Sarık tertemiz oldu ve ertesi gün alıp yerine koydum. Bir gün sonra tekrar geldiğimde baktım ki sarık yerinde yok. Çok korktum, her tarafı aradım ama bulamadım. Kapıyı kilitleyip eve doğru giderken çeşmenin yanında önüme bir adam dikildi. " Kızım, Evliya, Kıbrıs'a savaşmaya gitti merak etme" dedi ve kayboldu. Ne kadar zaman geçti bilmiyorum, sarık tekrar yerine geldi. Eve gidip çocuklarıma sordum gerçekten de Kıbrıs Savaşı bitmişti."

Kaynak: Metin Türktaş –Alanya ve Köylerindeki Türbe Yatır ve Adak Yerleri -1997

Taylan Köken 

Akşebe Sultan Türbesi / ANTALYA / ALANYA – Kale Mahallesi

Türbenin Yeri: Akşebe Sultan Türbesi, Antalya İli, Alanya İlçesi, Kale Mahallesinde yani Alanya Kalesinde Süleymaniye Camisinin 100m kuzeybatısında yer alır.

Akşebe Sultan Mescidi ve Türbesi

Akşebe Sultan Planı

Akşebe Sultan Kimdir: Selçuklular Döneminde kaleyi fetheden komutandır. Hakkında başka bir bilgi yoktur. 

Türbenin Durumu: Türbe ve Cami bitişiktir. Kesme taştan ve tuğladan inşa edilmiştir. Mescid girişinde bulunan kitabeye göre Alaaddin Keykubat Döneminde 1230 yılında Akşebe Sultan tarafından yaptırılmıştır. Türbe içinde dört sanduka bulunmaktadır, fakat kimlere ait olduğu bilinmemektedir. Akşebe Sultanın çini kaplı sandukasının çalındığı söylenmektedir. Mescidden ayrı olarak üst bölümü yıkılmış bir minare de mevcuttur.

Ziyaret Nedeni: Türbe özellikle fıtık rahatsızlığından muzdarip olanlar tarafından ziyaret edilmektedir. Ziyarete gelen bayanlar tavuk, erkekler ise horoz keserek dileklerinin olmasını bekler. Akşebe Sultan Cuma günleri haricinde haftanın her günü ziyaret edilir. Özellikle de Çarşamba günleri gelinmektedir. Cuma günü ise Evliyanın namaza gittiği düşünülmekte, bu yüzden ziyaret edilmemektedir.

Kaynak: Metin Türktaş –Alanya ve Köylerindeki Türbe Yatır ve Adak Yerleri -1997

Taylan Köken 

Köklem Dede Türbesi / ANTALYA / ALANYA – Türkler Mahallesi

Türbenin Yeri: Köklem Dede Türbesi, Antalya İli, Alanya İlçesi, Türkler (Kasabası) Mahallesine Akdeniz’e dökülen Kargı Çayının yanındadır.

Köklem Dede Türbesi

Köklem Dede Kimdir: Köklem Dede, Köklem Dede Evliyası, Büklem Dede veya yalnız Türbe olarak anılmaktadır. Kim olduğu konusunda herhangi bir bilgi yoktur. Ama eski bir Türk Mezarlığında bulunması, mezarlık yanında tarihi kalıntılar bulunması sebebiyle eski bir türbe olduğu düşünülmekte ve ifade edilmektedir. 

Türbenin Durumu: Türbe 3x1,5m ölçülerinde 60cm bir duvarla çevrili, üstü tahta çatıyla kaplı ve eski bir mezarlığın içindedir.

Ziyaret Nedeni: Köklem Dede Türbesi değişik dilekler ve istekler için ziyaret edilir. Mezar yanındaki meşe ağacına çiviler çakılır, bu çivilere saçlar, boncuklar, bez parçaları değişik renkte iplikler bağlanır. Özellikle siğil derdinden muzdarip olanlar türbeyi ziyaret eder. Türbede siğili keserler ve kanını bir çiviye sürüp, çiviyi ağaca çakarlar.

Menkıbeler: 1-) Köklem Dede hakkında anlatılan bir menkıbeye Sayın Metin Türktaş’ın değerli araştırmasından buraya aynen aktarmayı uygun gördük.

“Evliya'nın mezarının bulunduğu yer ormanlık bir yerdir. Benim küçüklüğümde oradaki ormanlar daha da fazlaydı. Ormanın çok olduğu yer de kuş da çok olur. Ben de çocukken bundan faydalanarak oralara "kapan" kurmaya giderdim. Yine bir gün, kapan kurmak için gittiğimde, kapan için yassı bir taşa ihtiyacım oldu. Daha önce böyle taşları mezarlıktan bulabildiğim için yine oraya gittim. Aradığım taşı Evliya'nın mezarı üzerinde buldum. Taşı yerden kaldırır kaldırmaz karnıma müthiş bir ağrı saplandı.

Ben, ağrıya fazla aldırmadan, taşı kullanacağım yere kadar götürdüm; ancak ağrıdan kapanı kuramadan kendimi eve zor attım. Akşam olunca anneme karnımın çok ağrıdığını ve hasta olduğumu söyledim. Annem hemen, "Yoksa Türbe'den bir şey mi aldın, oralardan bir ağaç mı kestin ?" diye sordu. Şimdi düşünüyorum da demek ki annem daha önceden buna benzer şeyleri duymuş ya da yaşamış ki hemen bana o sorulan sordu. Ben de başıma gelenleri olduğu gibi anlattım. Bana sabah olur olmaz oraya gitmemi ve aldığım taşı yerine koymamı söyledi. Sabah olunca gidip aldığım taşı korka korka yerine koydum ve hemen karnımın ağrısı kesildi. Sonradan öğrendiğime göre, benim aldığım taş, Evliya'nın hece taşıymış.”

Kaynak: Metin Türktaş –Alanya ve Köylerindeki Türbe Yatır ve Adak Yerleri -1997

Taylan Köken