Şeyh Hamid-i Veli Türbesi / AKSARAY –Merkez –Ervah Mezarlığı

Türbenin Yeri: Aksaray İli merkezinde bulunan Ervah Mezarlığında Orta Mahallinde türbesi vardır.

Şeyh Hamid-i Veli Türbesi (Eski Hali) 

Şeyh Hamid-i Veli Kimdir: Somuncu Baba olarak da bilinen alimlerin büyüklerinden ve ulularındandır. Ayrıca Hidayet Güneşi Mehdi Velayet Aruf-i Billah Kutb-ul Evliya sıfatlarına sahiptir. Hacı Bayram-ı Veli’nin hocasıdır. Babası Türkistan’dan Kayseri’ye göçmüş olan Şeyh Musa-i Şemseddin’dir. 1349 yılında Kayseri’nin Akçakaya Köyünde doğmuş, 1412 yılında Aksaray’da vefat etmiştir. Ömrünün son dönemini Aksaray’da geçirdiği için Hamideddin-i Aksarayi olarak da anılmaktadır. Bursa’da ikamet ederken, fırınında pişirdiği ekmekleri “somunlar müminler” diye seslenerek sattığından Somuncu Baba olarak anılmaktadır. Seyyid olup, aile silsilesi Hz.Muhammed’e kadar ulaşmaktadır.

İlk eğitimini babasından almıştır. Babasının vefatından sonra Şam’a gitmiş, burada Bayazıd-i Bestami hazretlerini yanında bulunmuş sohbetlerine katılmıştır. Ardından Tebriz yakınlarındaki Hoy kasabasına, Hâce Alaeddin-i Erdebili hazretlerinin yanına gider. Burada ilim görüşlerini çoğaltıp, tasavvuf yolunda ileri derecelere varmıştır. Erdebili yanından ayrılarak Kayseri’ye döner ve burada ilmini yaymaya başlar.

Şeyh Hamid-i Veli Türbesi 

Türbenin Durumu: Türbenin üzeri açıktır. Yanında mescit, çilehane ve itikafhane bulunmaktadır. Eski durumundan bugünkü durumuna, kaynakçada belirttiğimiz ve kitabından bolca yararlanacağımız Sayın Şahin Başer’in katkılarıyla gelmiştir.

Şeyh Hamid-i Veli Türbesi

Ziyaret Nedeni: Halk tarafından önemli günlerde hayır duası için ziyaret edilir. Ayrıca yine özel günlerde Şeyh Hamid-i Veli Mescidinde bulunan Sakal-ı Şerif ziyaret edilmektedir.    

Menkıbeler: 1-) Somunca Baba her zaman yaptığı gibi ekmekleri fırına sürmüş ve pişmelerini beklemektedir. Yanına Emir Sultan gelir. Selamlaşırlar ve Emir Sultan fırında pişirmesi için yanında getirmiş olduğu yemek çömleğini Somuncu Baba’ya verir. Fakat Somuncu Baba bir türlü yemeği fırından içeri sokamaz ve Emir Sultan’a “Galiba fırına sen koyacaksın” der. Emir Sultan fırının kapağını açar içeride hiç ateş olmadığını görür, ama yemeği fırına koyup kapağını kapatır. Yemek ateşi olmayan fırında kısa sürede pişince Emir Sultan Somuncu Baba’nın keramet sahibi büyük bir veli olduğunu anlar.  

2-) Somuncu Baba Bursa’da Yıldırım Beyazıt döneminde yapılan Ulu Cami inşaatında hiçbir ücret talep etmeden ekmek dağıtırmış. Caminin açılış hutbesini Somuncu Baba vermiştir. Cemaat Cuma namazından sonra elini öpmek isteyince Ulu Cami’nin üç kapısında birden görünerek elini öptürmüştür. Bu kerametin dolayı halkın ilgisi artınca Aksaray’a göçmüştür.

Kaynakça: Şahin Başer –Aksaray’da Metfun Bulunan Zatların Kabri Şerifleri ve Türbeleri –Kendi Basımı -1995 / Evliyalar Ansiklopedisi Cilt:11 –Türkiye Gazetesi -1993.

Taylan Köken