Ahmed-i Hani Türbesi / AĞRI –Doğubayazıt –Ahmed Hâni Kabristanlığı

Ahmed-i Hani Türbesinin Yeri: Ağrı İli Doğubayazıt İlçesinde İshakpaşa Sarayının üst kısmında bulunan kendi adındaki mezarlıkta türbesi vardır.  

Hani Baba Türbesinin Girişi

Hani Baba Türbe ve Camii

Ahmed-i Hani Kimdir: Hani Baba ve Molla Ahmed olarak da anılan Ahmed-i Hani 1651 yılında Hakkari’nin Han Köyünde doğmuş olduğundan veya Hani aşiretinden olduğundan dolayı Hani lakabıyla anılmıştır. Babasının adı İlyas’tır. 14 yaşında yazarlığa başlamış ve sevilen sayılan bir âlim olmuştur. Bağdat, Musul’dan sonra Doğubayazıt’a gelip buradaki medresede müderrislik ve İshakpaşa Sarayında kâtiplik yapmıştır. Eserlerini Kürtçe yazmıştır. En meşhur eseri Mem ü Zin’dir. Memozin; Emir Zeynettin’in güzel kızları Zin ve Sti’nin, Mem ve Tajdin’e olan aşklarının anlatıldığı şiir şeklinde yazılmış destandır. 1707 yılında vefat etmiştir.

Diğer eserleri: Akâid-i Molla Ahmed, Siheben, Şekarat-ı Mevt ve Mevlüt’tür.    

Türbenin Durumu: Türbe İshakpaşa Sarayının arkasında, camiye bitişiktir. Cami ve türbe yöresel kesme taşlardan inşa edilmiştir.

Ziyaret Nedeni: Değişik dilekler ve istekler için yoğun olarak ziyaret edilmektedir.

Menkıbeler: 1-) Ahmed-i Hani görüştüğü kişilerle konuşmadan önce içinden geçenleri bilirmiş.

2-) Hani Baba öleceği zaman, hocası Rüstem’e “Ölünce beni yıkayıp, bırakın” der. Ölünce Hani yıkanır ve cesedi camide bırakılır. Ertesi sabah geldiklerinde cesedin mezara defnedildiği görülür.

3-) Başka bir rivayete göre Hani Baba “Bir gün, caminin kıble duvarında çatlak görürseniz şehri terk edin” der. Bir süre sonra dediği yerde çatlak oluşur ve 6 ay sonra da Ruslar şehri istila eder.   

Kaynakça: Evliyalar Ansiklopedisi – Türkiye Gazetesi -Cilt.6 -1992 / Nihat Aytürk-Bayram Altan –Türkiye’de Dini Ziyaret Yerleri –Altanoğlu -1992.

Taylan Köken