Tahir Efendi Türbesi / MANİSA / KULA – Kızılkaya Mahallesi

Türbenin Yeri: Tahir Efendi Türbesi, Manisa İli, Kula İlçesi, Kızılkaya Mahallesi, Kışla Meydanı’ndadır.

Tahir Efendi Türbe Kitabesi

Tahir Efendi Kimdir: Tahir Efendi türbe kitabesinde ve Osmanlı vakıf kayıtlarında da belirtildiği üzere gerçek ismi Şıh Es’adullah Efendi’dir. Kula halkı olarak Daren Dede veya Dar Efendi Dede ismiyle de anılmaktadır. Horasanlı olduğu söylenen Tahir Efendi Halveti tarikatına mensuptur. Tarikatını yaymak için Kula’ya gelmiştir.

Tahir Efendi Sandukası

Türbenin Durumu: Türbe girişindeki tamir kitabesine göre 1968 yılında yapılan onarımla özgün yapısından uzaklaşmıştır. Türbenin 400 yıl kadar önce Selçuklu mimarisi tarzında kubbeli tarzda yapılmıştır. Kareye yakın planlı, kümbeti andıran, üstü kiremit çatılı bir türbe halini almıştır. İçinde yol kotunun altında Tahir Efendi’nin sandukası bulunmaktadır.

Ziyaret Nedeni: Tahir Efendi kabri genellikle hayır duası için ziyaret edilmektedir. Ayrıca sevap kazanmak ve değişik sıkıntılardan kurtulmak için de ziyaret edilmektedir.

Menkıbeler: Menkıbeyi Sayın Abdüllatif Uyan Beyin Türkiye Gazetesi sayfasında yayınlamış olduğu yazıdan aktarıyorum: Anadolu’nun Kula ilçesinde medfun olan “Tahir Efendi” devrinde, Müslüman olmayan birisi hastalanmıştı. Tabipler çare bulamadılar. Hastalık gittikçe ağırlaşmıştı. Ve bir gece... Çaresizlikten Tahir Efendi’yi düşündü adam. Kendisi Müslüman değilse de, Onun, Allah’a yakın bir zat olduğunu biliyordu. Onu vesile ederek,

- Yâ Rabbî! O zat senin sevgili kulunsa, onun hürmetine bana şifa ver! diye dua etti.

Ellerini yüzüne sürerken çalındı kapısı. Açtığında Tahir Efendi’yi gördü eşikte. Çok şaşırmıştı.

- Buyurun efendim! dedi. Safa geldiniz.

Ancak girmedi mübarek. Elinde üç beş tane elma vardı. Onları adama uzatıp,

- Bunlardan ye. Allah’ın izniyle iyileşirsin dedi ve ayrıldı.

Adam o elmalardan yer yemez iyileşti birden. Öyle ki hastalıktan eser kalmadı vücudunda. Sonrası malum. Şehadeti söyleyip Müslüman oldu. 

Kaynak: Abdulhalim Durma – Evliyalar Şehri Manisa – Yenigün Matbaası -2013 / Nihat Aytürk-Bayram Altan –Türkiye’de Dini Ziyaret Yerleri –Altanoğlu Matbaası- 1992 /  Abdüllatif Uyan – www.turkiyegazetesi.com.tr

Taylan Köken 

Süleyman Şah Türbesi / MANİSA / KULA – Kenan Evren Mahallesi

Türbenin Yeri: Süleyman Şah Türbesi, Manisa İli, Kula İlçesi merkezi Kenan Evren Mahallesi Çarşı Cami yanındadır.

Süleyman Şah Türbesi (Eski Hali)

Süleyman Şah Türbesi (Yeni Hali)

Süleyman Şah Türbesi (Yeni Hali)

Süleyman Şah Kimdir: Süleyman Şah veya Şah Süleyman 1363 yılında Germiyanoğulları Beyliğinin başına 3. Kuşak hükümdar olarak geçer. İktidarı döneminde Karamanoğlu Beyliği ile sorunlar yaşar. Osmanlı Beyliğinin büyümesi üzerine ve biraz da Karamanoğullarıyla mücadele edemediğinden 1381 yılında kızı Devlet Hatun’u şehzade iken Yıldırım Beyazıd Han ile evlendirerek Kula’ya çekilir. Kızının çeyizi olarak Kütahya, Tavşanlı, Simav, Eğrigöz (Emet) bölgelerini Osmanlılara terk eder. 1387 vefat edince bugünkü türbesine defnedilir.

Süleyman Şah’ın eşi Celaleddin Rumi’nin torunu Mutahhare Hatun’dur.  

      

Türbe Girişi (Eski Hali)

Türbenin Durumu: Anadolu’nun eyvan tipi kümbetli bir türbedir. Kimi devşirme olan birçoğu kesme taştan ve kiremitten yığma olarak inşa edilmiştir. Türbe içinde üç sanduka bulunmaktadır. Büyük olan sanduka Süleyman Şah’a aittir. Bunu üzerindeki yazıttan anlayabiliyoruz. Süleyman Şah’ın mezar taşında şöyle yazmaktadır: “Fatih-i belde / Germiyanzade / Şah Süleyman / Ruhi'çün / Fâtiha”

Biri küçük bir çocuğa ait diğer iki sanduka üzerinde erkek başlığı bulunmasına rağmen isimleri bilinmemektedir.

Uzun yıllar bakımsız kalan türbe son yıllarda tekrar restore edilerek yenilenmiştir.   

Süleyman Şah Türbesinin İçi (Eski Hali)

Süleyman Şah Türbesinin İçi (Yeni Hali)

Ziyaret Nedeni: Süleyman Şah Kula halkı tarafından hayır duası için ziyaret edilmektedir.

Kaynak: Abdulhalim Durma – Evliyalar Şehri Manisa – Yenigün Matbaası -2013 / Nihat Aytürk-Bayram Altan –Türkiye’de Dini Ziyaret Yerleri –Altanoğlu Matbaası- 1992 / Fotoğraflar için www.kuladan.com yöneticilerine teşekkür ederim.

Taylan Köken 

Susuz Dede Türbesi / İZMİR / KONAK -Göztepe –Susuz Dede Parkı

Türbenin Yeri: Susuz Dede Türbesi, İzmir İli Konak İlçesi Göztepe Semti Susuz Dede Parkı/Tepesi üzerinde bulunmaktadır. Parka hem İnönü caddesinden hem de Mithatpaşa caddesinden giriş vardır.

 

Susuz Dede Mezarı

Susuz Dede Kimdir: Susuz Dede’nin bulunduğu tepe Ayos Agapi (Kutsal aşk-Kutsal Sevgi anlamındadır) olarak anılmaktaydı. Burada bir kilise bulunduğu söylenmektedir. 

Susuz Dede’nin kim olduğu konusunda kesin bilgiler yoktur. Bölgede gerçekleşen bir savaşta susuzluktan öldüğü söylenmektedir. Bu konuda değişik söylenceler bulunmaktadır. Bir tanesi de;  İzmir’in alınmasında emeği geçen Selçuklu alpereni bir zat olduğu, bu sırada susuzluktan öldüğü söylenmektedir. Asker olduğu da söylenmekte, evliya olduğu da söylenmektedir.

Susuz Dede Mezarı

Bir başka Susuz Dede rivayeti şöyledir: Asıl adının Ali olduğu iddia edilen dedenin mezarında, hiç kimsenin gömülü olmadığı da savunulmaktadır. Çok eski zamanlara giden bir başka söylenceye göre de İzmir’in bir başka ünlü yatırı olan Mızraklı Dede’nin kardeşi olarak rivayet edilen Susuz Dede, bir cenkten yaralı döndükten sonra, köyü olan Buca yakınlarındaki Işıklar’a doğru giderken, oldukça sıcak bir yaz günü bu tepeye gelir ve su istedikten sonra da aldığı yaraların etkisiyle hakkın rahmetine kavuşur. Tıpkı Mızraklı Dede gibi, Ciğer Dede ile Kabak Dede’nin de Susuz Dede’nin kardeşi olarak anlatıldığı görülür.

Kesin olmamakla birlikte anlatılan ve gerçeğe en yatkın gibi duran anlatı ise şöyledir; Susuz Dede, Hafız Nusret Mehmet Efendi adında bir Bektaşi ermişidir. 20. Yüzyıl’ın başlarında, bir başka söylenceye göre de 19. Yüzyıl’da Horasan’dan gelerek Göztepe’ye yerleşmiş olan bu kişi, civardaki İtalyan Bahçesi’nin Arnavut bahçıvanı ile dost olur. Aralarında yaptıkları sohbetlerde, tepenin güzelliğinden söz ederken, “Ancak suyu eksik” diye de yakınır durur. Arnavut bahçıvan bunun üzerine çok sevdiği arkadaşı için hiç aksatmadan her gün tepeye su taşımaya başlar. Bir zaman sonra Bektaşi hayata veda edince, onu çok sevdiği tepeye gömüp, taşıdığı su ile mezarını her gün sular. Bunu görenler de, su taşıyarak dilek ve su adağında bulunmaya başlarlar.

Susuz Dede Parkı

Türbenin Durumu: Susuz Dede Parkının en yüksek yerinde üstü açık mezarı vardır. Mezarın bir kitabesi yoktur. Baş taşı bulunmakta ve onun önündeki taşa kabaca Susuz Dede yazısı bulunmaktadır. Mezarın arkasında mum adağı için bir kaya (muhtemelen tepeden devşirme) bulunmaktadır. Yine mezar yakınında sonradan yapılma bir çeşme bulunmaktadır.

Susuz Dede Mezarı

Ziyaret Nedeni: Susuz Dede Türbesi özellikle Cuma günleri ziyaret edilmektedir. Ziyaretçiler türbeye dökmek için su taşırlar. Değişik dilekler için adaklar adanmaktadır. Mum adağı yapan çoktur. Fuar zamanı sanatçılar ve önemli müsabakalar öncesinde sporcular da mezarı ziyaret etmektedir.   

Gelen ziyaretçiler genellikle kadınlardan oluşur. Mezarı başında mevlit-kandil ve Yasin okurlar. Adaklık olarak horoz adanır. Mezarının etrafına iplik dolarlar. Türbeye bol bol su dökerler ve biriken sudan alıp başlarına sürerek muratlarının olmasını dilerler.

Kaynakça: Nihat Aytürk-Bayram Altan –Türkiye’de Dini Ziyaret Yerleri –Altanoğlu-1992 / www.evliyalar.net 

Taylan Köken 

Muhyiddin-i Rumi Türbesi / BALIKESİR / BURHANİYE / Kocacami Mahallesi

Türbenin Yeri: Muhyiddin-i Rumi Türbesi, Balıkesir ili, Burhaniye ilçesi merkezinde Kocacami Mahallesinde bulunan ve 2015 yılında yıkılan eski belediye binasının arkasındadır.

Muhyiddin-i Rumi Türbesi

Muhyiddin-i Rumi Kimdir: Burhaniye’nin manevi lideri olarak kabul edilen Muhyiddin-i Rumi Emir Sultan Hazretleri’nin öğrencisidir. 14. yüzyılda Burhaniye’de yaşamıştır. Tasavvuf ehli olan Muhyiddin-i Rumi birçok öğrenci yetiştirmiştir.

Türbede kendisiyle birlikte medfun olan oğlu Hasan Çelebi ilçenin en eski ve büyük camilerinden biri olan Koca Camiyi inşa etmiştir.

Muhyiddin-i Rumi Türbesinin İçi

Türbenin Durumu: Eski belediye binası yıkılınca çevresi ortaya çıkan türbe, belediyenin ve hayırseverlerin yardımıyla temizlendi, bakımı ve çevre düzenlemesi yapılmıştır. Türbe devşirme ve moloz taş kullanılarak kareye yakın olarak inşa edilmiştir. Kubbesi betonarmedendir. Türbe içinde iki sanduka bulunmaktadır. Türbe kapısına giriş için bir ek yapılmıştır.

Ziyaret Nedeni: Burhaniye halkı tarafından özellikle hayır duası için ziyaret edilmektedir.

Menkıbeler: Muhyiddin-i Rumi Yanya'dan Niyazi Mısri Hazretlerine intisap eder. Burhaniye'nin çok dışında bir yere, kendi adını taşıyan camiyi yaptırır. Kendisine "Niçin bu kadar uzağa cami yaptırdın?" diye soranlara, "Bir gün burası şehrin merkezi olacaktır" diye cevap verirmiş.  

Kaynak: Nihat Aytürk-Bayram Altan –Türkiye’de Dini Ziyaret Yerleri –Altanoğlu-1992 / www.haber50.com / www.beyazgazete.com / www.tr.foursquare.com

Taylan Köken  

Kınalı Baba Türbesi / ANTALYA / ELMALI – Eskihisar Mahallesi

Türbenin Yeri: Kınalı Baba Türbesi, Antalya İli, Elmalı İlçesi, Eskihisar (Köyü) Mahallesi Kınalı Mevkinde yer almaktadır.

Kınalı Baba Türbesi

Kınalı Kimdir: Eskihisar Köyü gelenek ve görenekleri bakımından Oğuz/Türkmen boylarından biri tarafından kurulmuş olmalıdır. Köy yakınındaki Kınalı Baba Türbesi 6 Mayıs tarihinde Hıdrellez Törenleri kapsamında köylüler ve çevreden gelenler tarafından topluca ziyaret edilmektedir. Hakkında başka herhangi bir bilgi yoktur.

Türbenin Durumu: Türbe betonarmeden kare plana yakın inşa edilmiştir. Çatısı kiremit kaplıdır.

Kaynak: www.nedir.antoloji.com / www.panoramio.com (Resim için Sayın Ahmet Duran Dora Beye teşekkür ederim.)

Taylan Köken 

İlla Baba Türbesi / ANTALYA / ELMALI – Çalpınar Mahallesi

Türbenin Yeri: İlla Baba Türbesi, Antalya İli, Elmalı İlçesi, Çalpınar (Köyü) Mahallesindedir. Köy içinden geçen derenin karşı tarafındadır.

İlla Baba Türbesi

İlla Baba Kimdir: Çalpınar Köyünün eski adı İlyağı sonrası İlla’dır. Köye ismini veren burada medfun olan İlla Baba’dan aldığı söylenmektedir. Ermiş bir zat olarak anılmaktadır. Hakkında başka herhangi bir bilgi yoktur. 

Türbenin Durumu: Türbe betonarmeden kare plana yakın inşa edilmiştir. Türbe içinde üç sanduka bulunmaktadır.  

Kaynak: www.nedir.antoloji.com / www.yegenler07.blogspot.com.tr  

Taylan Köken 

Hamza Dede Türbesi / ANTALYA / ELMALI – Beyler Mahallesi

Türbenin Yeri: Hamza Dede Türbesi, Antalya İli, Elmalı İlçesi, Beyler Mahallesindedir.

Hamza Dede Kimdir: Hamza Dedenin kim olduğu konusunda herhangi bir bilgi yoktur. 

Türbenin Durumu: Türbe üstü açık mezar şeklindedir.

Kaynak: www.tr.wikipedia.org

Taylan Köken