Hazirenin
Yeri: Zühtü
Paşa Mektebi Haziresi, İstanbul ili, Kadıköy ilçesine bağlı Kızıltoprak
muhitinde bulunan Bağdat Caddesi No:35 adresindedir. Yanında Zühtü Paşa Cami
yer alır.
Zühtü Paşa
Kimdir: Zühtü
Paşa hakkındaki bilgileri, İslam Ansiklopedisinden ilgili maddenin bazı
kısımlarını buraya aktararak vermek istiyorum:
“Kadıköy Kızıltoprak’ta Bağdat caddesinin başlangıcında
Kızıltoprak-Ihlamur menzilinin bulunduğu Ihlamurlu Çeşme denilen mevkidedir.
Eski sefer yolu üzerinde yer alan yapı, bu bölgenin XIX. yüzyıl içinde gözde
bir sayfiye yeri olarak iskân edilmesi sırasında inşa edilmiştir. Avlunun ana
kapısı üzerindeki kitabesinde belirtildiğine göre cami, II. Abdülhamid dönemi nazırlarından
Ahmed Zühdü Paşa tarafından 1301 (1884) yılında yaptırılmıştır. Mektep ise 1306
(1889) tarihlidir. Zühdü Paşa bu camiyi ve mektebi, geniş bir arazi içinde
kurulan dört katlı ve kırk odalı muhteşem yazlık köşkünün yakınında (batı
kısmına) tesis etmiştir. Bu geniş arazide mutfak, kuşluk, limonluk, bahçıvan
odaları, kömürlük, ahır ile ekili alanlar vardı. Caminin kıble yönündeki dar
sokakta günümüze kadar gelmeyen 1177 (1764) tarihli Hasan Ağa Çeşmesi
bulunuyordu. Zühdü Paşa cami ve mektebin bakımı, masraflarının karşılanması
için irat getiren mülkünü bunun için kurduğu vakfa bağışlamıştır. Vakıflar
Genel Müdürlüğü’nde 1485-2270 numara ile kayıtlı olan vakfiye 1302, 1304, 1305
ve 1308 (1891) yıllarında vakfa yapılan eklemeler sonucu dört defada
tamamlanmıştır”[1].
Hazirenin
Durumu: Zühtü
Paşa Cami ve Zühtü Paşa Mektebinin iki ayrı haziresi mevcuttur. Dikkatinizi çekmek
istediğim hazire, Sıbyan Mektebi haziresinde ziyaret edilen bir mezardır. Kısaca
iki hazireden de bilgiler şu şekildedir:
Zühtü Paşa caminin güneybatısında, duvarın önünde aile fertlerinin medfun bulunduğu beş mezarlık küçük bir hazire vardır. Bu hazirede Zühtü Paşa, ikinci eşi Hatice Vâhide Kamer Hanım, oğlu Âsım Bey, kızı Sulhiye Hanım ile vakfın mütevellisi olan kızı Ayşe Lütfiye Hanım’ın mezarları yer almaktadır.
Ziyaret olarak kullanılan hazire ise Zühtü Paşa Mektebinin hemen yanındaki bahçededir. Bu hazirede medfun olanlar hakkında herhangi bir bilgiye ulaşamadım. Ancak okulla bağlantılı olan, muhtemelen burada görev almış hocaların mezarları olmalıdır. Bu mezarlar arasında baş taşı yarısından kırık olan bir mezarın Bağdat Caddesine bakan kısmında dilek için mumluk konulmuştur[2].
Ziyaret
Nedeni: Hazire
genellikle hayır duası için ziyaret edilmekte, mum adağında bulunulmaktadır.
[1] www.islamansiklopedisi.org.tr İlgili madde. Erişim Tarihi: 20.10.2025.
[2] Bu ziyaret yerinin fotoğraflarını 2002 yılının Eylül ayında çekmişim. Aradan geçen 23 yıl içersinde bu mumluk büyük ihtimal kaldırılmıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder