Türbenin
Yeri: Susuz Dede Türbesi, İzmir İli Konak İlçesi Göztepe Semti Susuz Dede
Parkı/Tepesi üzerinde bulunmaktadır. Parka hem İnönü caddesinden hem de
Mithatpaşa caddesinden giriş vardır.
Susuz Dede Kimdir: Susuz Dede’nin
bulunduğu tepe Ayos Agapi (Kutsal aşk-Kutsal Sevgi anlamındadır) olarak anılmaktaydı.
Burada bir kilise bulunduğu söylenmektedir.
Susuz Dede’nin kim olduğu
konusunda kesin bilgiler yoktur. Bölgede gerçekleşen bir savaşta susuzluktan
öldüğü söylenmektedir. Bu konuda değişik söylenceler bulunmaktadır. Bir tanesi
de; İzmir’in
alınmasında emeği geçen Selçuklu alpereni bir zat olduğu, bu sırada susuzluktan
öldüğü söylenmektedir. Asker olduğu da söylenmekte, evliya olduğu da
söylenmektedir.
Susuz Dede Mezarı |
Bir başka Susuz Dede rivayeti
şöyledir: Asıl adının Ali olduğu iddia
edilen dedenin mezarında, hiç kimsenin gömülü olmadığı da savunulmaktadır. Çok
eski zamanlara giden bir başka söylenceye göre de İzmir’in bir başka ünlü
yatırı olan Mızraklı Dede’nin
kardeşi olarak rivayet edilen Susuz Dede, bir cenkten yaralı döndükten sonra,
köyü olan Buca yakınlarındaki Işıklar’a doğru giderken, oldukça sıcak bir yaz
günü bu tepeye gelir ve su istedikten sonra da aldığı yaraların etkisiyle
hakkın rahmetine kavuşur. Tıpkı Mızraklı Dede gibi, Ciğer Dede ile Kabak Dede’nin
de Susuz Dede’nin kardeşi olarak anlatıldığı görülür.
Kesin olmamakla
birlikte anlatılan ve gerçeğe en yatkın gibi duran anlatı ise şöyledir; Susuz Dede, Hafız Nusret Mehmet Efendi adında bir Bektaşi ermişidir. 20.
Yüzyıl’ın başlarında, bir başka söylenceye göre de 19. Yüzyıl’da Horasan’dan
gelerek Göztepe’ye yerleşmiş olan bu kişi, civardaki İtalyan Bahçesi’nin
Arnavut bahçıvanı ile dost olur. Aralarında yaptıkları sohbetlerde, tepenin
güzelliğinden söz ederken, “Ancak suyu eksik” diye de yakınır durur. Arnavut
bahçıvan bunun üzerine çok sevdiği arkadaşı için hiç aksatmadan her gün tepeye
su taşımaya başlar. Bir zaman sonra Bektaşi hayata veda edince, onu çok sevdiği
tepeye gömüp, taşıdığı su ile mezarını her gün sular. Bunu görenler de, su
taşıyarak dilek ve su adağında bulunmaya başlarlar.
Susuz Dede Parkı |
Türbenin Durumu: Susuz Dede Parkının en yüksek yerinde üstü açık mezarı
vardır. Mezarın bir kitabesi yoktur. Baş taşı bulunmakta ve onun önündeki taşa
kabaca Susuz Dede yazısı bulunmaktadır. Mezarın arkasında mum adağı için bir
kaya (muhtemelen tepeden devşirme) bulunmaktadır. Yine mezar yakınında sonradan
yapılma bir çeşme bulunmaktadır.
Susuz Dede Mezarı |
Ziyaret Nedeni: Susuz Dede Türbesi
özellikle Cuma günleri ziyaret edilmektedir. Ziyaretçiler türbeye dökmek için
su taşırlar. Değişik dilekler için adaklar adanmaktadır. Mum adağı yapan
çoktur. Fuar zamanı sanatçılar ve önemli müsabakalar öncesinde sporcular da
mezarı ziyaret etmektedir.
Gelen
ziyaretçiler genellikle kadınlardan oluşur. Mezarı başında mevlit-kandil ve Yasin
okurlar. Adaklık olarak horoz adanır. Mezarının etrafına iplik dolarlar. Türbeye
bol bol su dökerler ve biriken sudan alıp başlarına sürerek muratlarının
olmasını dilerler.
Kaynakça: Nihat Aytürk-Bayram Altan –Türkiye’de
Dini Ziyaret Yerleri –Altanoğlu-1992 / www.evliyalar.net
Taylan Köken
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder